Бліскучая мова, захапляльнасць, гумар, жвавасць, максімальная дакладнасць персанажаў, прастата і незвычайная глыбіня апавяданняў, — вось першае, што прыходзіць на розум, калі спрабуеш «увогуле» ахарактарызаваць творчасць Васіля Шукшын.
Гэта вядома. З невідавочнага ж… Мабыць, ніхто так не выказаў душу рускага «мужыка» як гэта зрабіў Шукшын. І тут гаворка далёка не толькі аб 60-х-70-х; тут пераемнасць, якую кожны лёгка выявіць у сабе самім. Хочаш зразумець рускага мужчыну — чытай Шукшына. Без усялякіх сумневаў! В.а. апавяданні Шукшына – гэта не толькі пра нядаўняе “мінулае”, гэта яшчэ і люстэрка сучаснай рускай душы.
У рускай літаратуры ёсць тры вельмі блізка стаячыя пісьменнікі… Гогаль, Шукшын і Чэхаў. Або, дакладней, Гогаль, Чэхаў, Шукшын, вядома. Гогаль пражыў 43 гады, Чэхаў — 44, Шукшын — 45. […]
Усе трое пісалі гумарыстычныя апавяданні. Іх таму лёгка зразумець, пакахаць. Чалавек, калі смяецца, лепш становіцца. Таму што забываецца, перастае «маляваць з сябе», перастае быць разумным — ці якім ён там імкнецца быць. Слабее яго абарона […]
Быў такі жанр у нашым кіно — лірычная камедыя. Гэта калі быццам сеў пасмяяцца — і паплакаў. І задумаўся аб жыцці. І такім мудрым, такім задуменным стаў — жудасць! Быццам нешта дужа важнае пра жыццё зразумеў. Вось кожны з іх, з гэтых траіх пісьменнікаў, быў такой лірычнай камедыяй. Яны не грузілі. Не прэтэндавалі. Так, прагуляцца выйшлі, лёгкі жанр… А ўсё ж такі […]
Шукшын-пісьменнік у нас «недаацэнены», як ні смешна гэта гучыць […] Калі кажуць, што нехта нешта «недаацаніў», маецца на ўвазе, што гэты нехта недаацаніў значэнне з’явы для сябе. А значыць, сам «недаатрымаў», «нядобраў» яго, гэтай з’явы. Недаспрыняў. Зняў вяршкі.
© Леў Пірагоў
Алёша Бесканвойны
Два лісты
Жонка мужа ў Парыж праводзіла
Як паміраў стары
Класны кіроўца
Леся
Ліда прыехала
Майстар
Міль пардон, мадам!
Начальнік
Адны
Увосень
Праўда
Прыезджы
Светлыя душы
Моцныя ідуць далей
Выпадак у рэстаране
Зрэзаў
Стенька Разін
Упарты
Экзамен
Выдавецтва: Студыя агучання “Дзеяслоў”, 2016 г.
Чытальнік: Зміцер Оргін
Мантаж: Рыгор Сакавікоў
Карэктар: Любоў Германаўна Карэтнікава